امام خمینى; احیاى دین و نظریه ولایت مطلقه فقیه

author

  • عباس ویرج کاظمی دانشجوى دکترى جامعه شناسى دانشگاه تهران.
Abstract:

مقاله حاضر، احیاگرایى را به مانند برنامه اى پژوهشى در نظر مى گیرد که در آن، دو گروه روشنفکران دینى و عالمان دینى در طریقى متفاوت مشغول به کارند. تأکید بر این است که در مقایسه با رویکرد عالمانى که پروژه احیاگرایى را به پیش مى برند، روش امام خمینى در نوع خود بدیع و بى نظیر بوده است. بدیع بودن برنامه پژوهشى امام به این لحاظ است که وى مدعى احیاى دین در کامل ترین شکل آن (بازسازى جامعه دینى) با ابزارها و امکانات و لوازم سنتى است; چرا که ایشان به آن بُعد از دین یعنى فقه که در دیگر برنامه هاى تحقیقاتى مورد غفلت قرار مى گیرد یا به آن توجه چندانى نمى شود، بسیار تأکید مى کند. در هسته مرکزى برنامه تحقیقاتى امام، "فقه" قرار دارد. از این رو مدعاى نوشتار حاضر این است که "نظریه ولایت مطلقه فقیه" باید براساس برنامه تحقیقاتى امام به عنوان پروژه اى احیاگرانه درک گردد و نه نظریه اى صرفاً سیاسى. در واقع این نظریه، از طریق بازاندیشى در دین و افزایش توان سنت، امکان بازسازى جامعه را در عصر مدرن براساس شالوده هاى دینى فراهم مى سازد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعة تطبیقی نظریه خلافت راشده سنهوری با نظریه ولایت مطلقه فقیه امام خمینی(س)

نظریه ولایت مطلقه فقیه از ابتکارات امام خمینی در زمینه فقه حکومتی در مکتب فقهی امامیه اثناعشریه است. نظریه خلافت راشدة عبدالرزاق احمد سنهوری،  که براساس آموزه­های فقه عمومی اهل سنّت ارائه گردیده، از نظریات مهم فقه حکومتی است. مطالعه تطبیقی این دو نظریه امکان تعامل مطلوب بین مذاهب اسلامی را فراهم می­آورد و به توسعه فقه عمومی اسلامی می‌انجامد. امام خمینی در نظریه ولایت مطلقه فقیه معتقدند که ول...

full text

تحلیل و بررسی سیر تطور و تکامل نظریه ولایت فقیه در اندیشه فقهای شیعه (با تأکید بر نظریه ولایت مطلقه فقیه امام خمینی+)

علمای بزرگ شیعه سعی کرده‌اند جداگانه یا در لابه‌لای مباحث خود اشاراتی عمیق و یا کوتاه به نظریه ولایت فقیه داشته باشند. هر قدر به لحاظ زمانی به دوره معاصر نزدیک‌تر می‌شویم مباحث مربوط به این نظریه گسترده‌تر و عمیق‌تر می‌شود که سرآمد همه آنها نظریه ولایت مطلقه فقیه امام خمینی است. نوشتار حاضر بر آن است تا مراحل تولد، تکوین و تکمیل این نظریه سیاسی ناب را مورد بحث قرار دهد.

full text

نوآوری امام خمینی(ره) در مبانی نظریه ولایت فقیه

ارائه نظریه"حکومت اسلامی بر مبنای ولایت فقیه" از یک سو نشان از درک عمیق امام خمینی(ره) از تبار تاریخی اندیشه ای خود و از دیگر سو،آگاهی و شناخت کامل از شرایط زمان و مکان خود دارد.نظریه ولایت فقیه با دو چالش اساسی روبرو بود:نخست،چالش نظریه ولایت با مقتضیات و ملزومات عصر جدید که ایشان،جمهوری اسلامی را طراحی نموده و دیگری چالش تاریخی محدودیت"حسبه" اختیارات ولی فقیه بود که چالش درونی حکومت اسلامی در...

full text

نظارت بر قدرت و مهار آن در نظریه ولایت مطلقه فقیه با تأکید بر اندیشه سیاسی امام خمینی&

«نظارت بر قدرت و مهار آن» از دیرباز ذهن متفکران عالم سیاست را به خود معطوف کرده است. با پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی مجال یافت برای اولین بار در تاریخ تشیع سازوکارهای نظارتی بدیعی را در قالب نظریه ولایت فقیه در شکل مطلقه آن در قانون اساسی بگنجاند. پرسش اساسی این پژوهش آن است که «چگونه، شخص ولی فقیه و قوای حکومتی از سوق به استبداد و قانون‌گریزی در امانند»؟ یافته‌های این نوشتار بر اساس نظریه ...

full text

تحلیلی بر ماهیت نظریه ولایت فقیه امام خمینی

نظریه ولایت فقیه امام خمینی یکی از نظریه‌های برجسته فقهای شیعه درباره نظام سیاسی در دوران غیبت است و به همین دلیل فهم ماهیت این نظریه از جنبه ثبات یا تحول، همواره مورد بحث نظریه‌پردازان بوده است. پژوهش حاضر سعی دارد با نگاهی نو این مقوله را ارزیابی کند. در این شرایط معیاری برای فهم تحول یا ثبات یک نظریه مطرح می‌کند که عبارت است از ماهیت دانش فقه سیاسی به عنوان دانشی وابسته به فقه به لحاظ مبانی ...

full text

مفهوم اطلاق در ولایت مطلقه فقیه

ولایت فقیه و خصوصا ولایت مطلقه فقیه، از مهم‏ترین مفاهیمی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران مطرح شده است. اهمیت این مفهوم، هم بدان جهت است که دشمنان مغرض و سرسختی دارد و هم از آن روست که بسیاری از دوستان و طرفدارانش تبیین‏های صحیح واستواری از آن ارائه نداده، بیشتر به تمجید و تحسینش می‏پردازند و حتی در بعضی موارد چهره‏ای خشن و غیر منطقی از آن می‏نمایانند.      مقاله حاضر متکفل آن است که ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 30

pages  51- 64

publication date 2002-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023